Οικονομικός και επαγγελματικός οδηγός της πόλης των Πατρών του 1910 υπό την επιμέλεια του Αλέξανδρου Π. Ευμορφόπουλου και του Πάνου Σβέτσου.
Ο οδηγός περιλαμβάνει μικρά εισαγωγικά και ενημερωτικά κείμενα για την τοπολογία, την ιστορία και τις υποδομές της πόλης, ενώ ακολουθούν τα ευρετήρια με τίτλους/επωνυμίες και διευθύνσεις, αρχής γενομένης από τις δημόσιες και κοινωφελείς υπηρεσίες και οργανισμούς και συνέχεια των διαφόρων επαγγελματικών ομάδων.
Στο τέλος του οδηγού περιλαμβάνονται και περίπου 30 σελίδες με διαφημίσεις, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουμε αυτές του «Χημικού Εργοστασίου Επαμ. Μενούνου» όπου διαφημίζονται τα διάσημα αρώματα της εταιρείας (κολώνια βιολέττας, ύδωρ κινίνης κλπ) και τα υπόλοιπα προϊόντα (μελάνια, σφραγιδόκηρος), του καπνοπωλείου «Η Ακρόπολις» του Διον. Μαρκέτου («προμηθευτού της Β. Αυλής») επί της πλατείας Τριών συμμάχων, της Ελληνικής Εταιρείας Ναυτικών Επιχειρήσεων με πληροφορίες για τις αναχωρήσεις των ατμοπλοίων «Θεμιστοκλής» και «Αθήναι» για Αμερική, της Μαιευτικής και Γυναικολογικής κλινικής του Σωτηρίου Σοφιανόπουλου κ.λπ.
Ο οδηγός τυπώθηκε στο τυπογραφείο του Π.Α. Πετράκου στην Αθήνα.
Ο Αλέξ. Π. Ευμορφόπουλος, ένας από τους δύο επιμελητές του οδηγού, υπήρξε μια ιδιαίτερη φυσιογνωμία της τοπικής κοινωνίας των Πατρών με έντονη παρουσία στα κοινά και στις τοπικές εκδοτικές δραστηριότητες ως διακεκριμένος τυπογράφος. Ήταν γιός του Παναγιώτη (Παναγή) Ευμορφόπουλου, επίσης πολύ γνωστού τυπογράφου των Πατρών το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, Το οικογενειακό τυπογραφείο «Ο Φοίνιξ» λειτουργούσε στο κέντρο της Πάτρας, στην οδό Μαιζώνος.
Ο Α.Π. Ευμορφόπουλος, εκτός από τη δράση του ως τυπογράφος και εκδότης βιβλίων, εξέδιδε και την εφημερίδα «Επί τα Πρόσω» από το 1882 ως το 1890. Επρόκειτο για μια μάλλον φιλελεύθερη αστική εφημερίδα, όπου αρθρογραφούσαν συχνά και στελέχη του τοπικού σοσιαλιστικού και αναρχικού κινήματος, στο οποίο άλλωστε φαίνεται ότι ανήκαν οικογενειακά και οι Ευμορφόπουλοι. Ο Α.Π. Ευμορφόπουλος υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη του Δημοκρατικού Συλλόγου Πατρών στην δεκαετία του 1870 και συμμετείχε και στην έκδοση του μοναδικού φύλλου της «Ελληνικής Δημοκρατίας» τον Μάϊο του 1877, της πρώτης ελληνικής σοσιαλιστικής εφημερίδας, που είχε ως αποτέλεσμα την φυλάκισή του από τις τοπικές αρχές.
Το 1896 χάρισε ή πούλησε τον τίτλο της εφημερίδας «Επί τα Πρόσω» στον επίσης τυπογράφο Γιάννη Μαγκανάρα που συνέχισε την έκδοση με καθαρό αυτή τη φορά αναρχικό προσανατολισμό.
Πηγές:
Μάρκος, Γκιόλας, (2009), Τυπογραφία και δημοσιογραφία στο παλιό Αγρίνιο του 19ου αιώνα, Εφημερίδα «Νέα Εποχή», http://www.epoxi.gr/scriptum21.htm
Μια Ιστορία του Αναρχικού Κινήματος του Ελλαδικού Χώρου, http://ngnm.vrahokipos.net/prologos.html http://el.wikipedia.org/wiki/Επί_τα_πρόσω_(εφημερίδα)
http://el.wikipedia.org/wiki/Ελληνική_Δημοκρατία_(εφημερίδα)
Παναγιώτης Γεωργίου, ΒΚΠ, 2010
